Nora Akachar: 'Mijn visie op queer moslims is veranderd' (2024)

Queer moslims bestaan al eeuwen, maar het blijft een struikelblok in de islamitische gemeenschap. Waar ligt de kern van hun pijn? In ‘Brieven uit de Kast’, gaat Nora Akachar op zoek naar antwoorden.

In deze docuserie delen queer moslims hun verhalen, soms anoniem, soms voor de camera. De een wordt ongevraagd geout terwijl de ander ervoor kiest om het zelf aan de familie te vertellen. Waar de ene ouder er vrede mee krijgt, verbreekt de ander het contact.

Waarom wilde je deze documentaire maken?

“Door mijn facebook groep ‘Trauma’s van Nora’ kreeg ik berichten van moeders met hun handen in het haar, omdat hun kinderen queer zouden zijn. Of ik kreeg berichten van queer mensen die niet meer weten waar ze het zoeken moeten. Ik vroeg me af, hoe zit het nou echt?”

Waarom is dit een lastig onderwerp?

“Er heerst een idee dat hom*oseksualiteit een zonde is die je naar de hel leidt. Alcohol drinken is bijvoorbeeld een zonde, maar deze keuze hoeft niet voor de rest van je leven te gelden. Maar in de beleving van veel mensen is hom*oseksualiteit een zonde, die niet terug te draaien is. Men vindt dat hom*oseksualiteit een beproeving is van God op aarde. Het zou een keuze zijn wat je daar vervolgens mee doet.”

Hoe kijk jij er zelf naar dan?

“Ik ben niet theologisch onderlegd, maar ik voel dat ik het daar niet mee eens ben. God schept perfectie, dus God maakt geen fouten. Iedereen bewandelt een eigen pad en mag zelf kiezen of die wel of niet naar zijn seksuele geaardheid handelt. Wat diegene doet gaat verder niemand iets aan, het is iets tussen God en diegene zelf. Het is veel belangrijker om te kijken naar hoe behulpzaam, aardig en betrouwbaar iemand is in plaats van je blind te staren op iemands geaardheid.”

Ben je bang voor de reacties die je op deze documentaire gaat krijgen?

“Als je vindt dat thema’s die voorkomen in je religie niet besproken mogen worden, dan is dit niet mijn probleem en moet je maar zelf aan de slag. Als er mensen zijn die het niet normaal vinden om lastige onderwerpen te bespreken met elkaar, dan moet je de docu maar niet kijken. Ik normaliseer het praten over ongemakkelijke en zwaar beladen thema’s. We hebben het hier over mensen die het zwaar hebben en onze steun kunnen gebruiken vanuit de islamitische gemeenschap. Je kan namelijk gewoon zeggen: ik ben het misschien niet met je eens, maar ik ben er voor je. We moeten ons liefdevol tot elkaar verhouden door elkaar in de eerste plaats als mens te zien.”

**Hoe moeilijk is het om als queer persoon islamitisch te zijn?**

“Het hoeft niet moeilijk te zijn, die werelden kunnen heel goed samen naast elkaar bestaan. En we komen er wel stap voor stap, maar het gaat niet snel genoeg. Er zijn nog helaas te veel moslims die kapot gaan aan depressie of in eenzaamheid leven, omdat wij mensen zo hard en negatief kunnen veroordelen. Onze reactie is soms zo traumatiserend. Queer moslims hebben een houvast nodig hebben. Maar in plaats hiervan ontstaat er een aversie tegen religie, omdat sommige queer moslims het gedrag van moslims koppelen aan de islam. Dat vind ik heel erg. Zelfs als je als moslim hom*oseksualiteit wil bestempelen als een zonde, is hom*oseksualiteit niet een zonde waardoor je opeens niet meer moslim bent en afvalt van het geloof.”

“Er is al zoveel angst voor afwijzing. En wij willen helpen door allerlei oplossingen erop los te laten, zoals genezing door imams. In heel extreme gevallen willen mensen niet helpen en vinden zelfs dat diegene dan dood moet. Daartussen zit helemaal niks. Als je vindt dat iemand een fout begaat, wat haram is, kan je diegene behoeden en kun je het gesprek aangaan uit liefde. Als dat niet werkt, dan kan je dua voor diegene doen. Maar hierdoor verandert er niks aan de relatie tussen jou en diegene. Je moet liefdevol met elkaar omgaan, ook als je verschilt van elkaar.”

Wat is het pijnpunt van de serie?

“Zelfacceptatie. Het gaat erg over: hoe sta jij er zelf in? Het maakt niet uit of mensen jou accepteren of niet, als je het al zelf niet doet, dan wordt het een nog zwaarder traject.”

Hoe was het voor jou als moslima om deze documentaire te maken?

“Mijn visie op queer moslims is veranderd. ik geloof nu dat iedereen lekker zelf moet weten hoe die het leven lijdt. Ik dacht eerst als je queer bent, kom je gewoon uit de kast. Je kiest voor een bepaalde levensstijl. Maar het is niet een keuze. Niemand zou kiezen voor de bagger en ellende die queer moslims over zich heen krijgen om zichzelf te kunnen zijn. Als moslima wil ik taboes in de islamitische gemeenschap bespreken, omdat we klaar moeten zijn met het stigma en ongemak rondom dit onderwerp. Ik kan de islam op deze manier in positieve zin vertegenwoordigen.”

Hoe gaan de reacties zijn denk je?

“Enerzijds vind ik het spannend wat de reacties gaan zijn, anderzijds denk ik: kom maar op. Misschien komt er wat online gescheld, al verwacht ik niet dat het heel heftig wordt. Het is namelijk geen vulgaire, ordinaire documentaire. Het is een nette documentaire met prachtige oprechte gesprekken waarin queer moslims hun persoonlijke reis delen.”

Wat hoop je te bereiken met de docu?

“Ik hoop dat we het gesprek met elkaar durven aan te gaan. Als je een zoon, dochter of neefje hebt waarvan je denkt, die zou queer kunnen zijn, dat je die liefdevol bejegend. Geef diegene het gevoel dat die altijd bij je terecht kan. Wat je wilt voorkomen is iemand afstoten, want daardoor kan diegene in ongezonde en gevaarlijke situaties terechtkomen. Wat je overtuiging ook is, het is niet aan ons om elkaar te oordelen. We moeten elkaar te allen tijde als mens blijven zien. Sterker nog, ik vind dat moslims en queer mensen dezelfde strijd leveren als het gaat om vechten voor gelijke rechten en geaccepteerd worden. We moeten de krachten bundelen in plaats van elkaar afkraken of afstoten.”

De eerste aflevering van het tweeluik “Brieven uit de Kast” is twee augustus om 22:10 te zien op NPO2 en de tweede aflevering 9 augustus om 22:05.

Shara Gaffaf

Redacteur